مکان نصب اتوکلاو چه ویژگی‌هایی باید داشته باشد؟
یکی از پیش‌نیازهای راه‌اندازی اتوکلاوهای رومیزی، انتخاب محل مناسب برای نصب اتوکلاو است. شاید این موضوع در ظاهر ساده به نظر برسد اما در ادامه این مطلب، متوجه اهمیت شرایط مکان نصب در عملکرد و استهلاک دستگاه خواهیم شد.
دستگاه اتوکلاو معمولاً به دلیل محدودیت فضا در شرایط استاندارد نصب نمی‌شود. در فضای کوچک درمانی مثل مطب‌ها، عملاً واحد مجزایی برای فضای CSR در نظر گرفته نمی‌شود و اغلب شستشو در اتاقکی که سینک ظرف‌شویی و دستگاه واشینگ در آن قرار دارد انجام شده و بسته‌بندی وسایل و استریل کردن آن‌ها توسط اتوکلاو در همان اتاق اصلی درمانی انجام می‌شود.
دلیل دیگر ترجیح به نصب اتوکلاو در اتاق اصلی درمان این است که بسیاری از پزشکان تأکید دارند که اتوکلاو در معرض دید بیمار قرار داشته باشد تا فرآیند استریل به‌صورت بصری توسط مراجعین پایش شود. ممکن است در برخی از مطب‌ها نیز فضای مجزایی برای اتوکلاو در نظر گرفته شود، ولی معمولاً آن فضا کاربردهای دیگری هم دارد. برای مثال در بعضی موارد فضایی اشتراکی برای آشپزخانه، ظرف‌شویی و اتوکلاو در نظر گرفته می‌شود که البته ازنظر استاندارد صحیح نیست.
در فضاهای متوسط مثل کلینیک‌ها نیز که اتاق CSR در آن‌ها به‌صورت الزامی از فضاهای دیگر تفکیک شده است، باز هم به دلیل بالا بودن حجم کار و تعداد دستگاه‌ها با محدودیت مواجه هستیم. بنابراین چه در مطب و چه در کلینیک، چینش اصولی تجهیزات با توجه به شرایط کاری و ابعاد هر دستگاه، اهمیت بالایی دارد.
لازم به ذکر است که این مطلب به‌صورت خاص به نکات نصب اتوکلاو می‌پردازد و سایر تجهیزات نیز بسته به نوع کارکرد و شرایط محیطی، الزامات مختص به خود را دارند.
نکات مهم در نصب اتوکلاو
طبیعتاً اولین نکته‌ای که در زمان نصب دستگاه اتوکلاو باید به آن توجه شود، تناسب محل نصب با ابعاد و وزن دستگاه است. در طراحی‌های جدید برای فضاهای کوچک، استفاده از باکس‌های کابینتی که به‌صورت عمودی روی هم قرارگرفته‌اند و فضای افقی کمتری را اشغال می‌کنند، بسیار مرسوم شده است. این ایده علاوه بر زیبایی به کارایی فضا هم می‌افزاید، مشروط بر اینکه قبل از طراحی و ساخت باید حتماً از تناسب فضا با ابعاد دستگاه اطمینان حاصل شود.
اگر محل نصب دستگاه از قبل ساخته نشده باشد (باکس یا کابینت برای قرارگیری اتوکلاو تعبیه نشده باشد)، باید ابعاد و وزن اتوکلاو را در نظر بگیریم تا سطح مناسبی برای قرارگیری آن انتخاب شود.
دستگاه اتوکلاو شامل قسمت‌های ثابت و متحرک است. طراحی فضای بسته مانند باکس برای قرارگیری اتوکلاو، باید حتماً به صورتی انجام شود که کاربر به‌راحتی به قسمت‌های ثابت و به‌ویژه متحرک دستگاه، مانند درب جلویی، درب مخازن آب از بالا یا از کنار، دسترسی داشته و بتواند مخازن آب و درب دستگاه را در شرایطی ایمن باز نماید.
یکی دیگر از بخش‌های مهم دستگاه اتوکلاو که هنگام نصب باید به آن دقت شود، فن تهویه دستگاه است که در اغلب اتوکلاوهای Type B به دلیل وجود رادیاتور برای خنک کردن آن بکار می‌رود. طبیعتاً وقتی فن در یک دستگاه تعبیه می‌شود، باید یک فضای خروجی برای آن در نظر گرفته شود تا فن بتواند هوای گرم را از داخل فضای قاب دستگاه به بیرون هدایت کند. این قسمت خروجی معمولاً در طراحی‌ها با هدف زیباتر شدن ظاهر دستگاه، در قسمت پشت یا زیر اتوکلاو قرار می‌گیرد. نبود فضای کافی در بخش خروجی فن باعث اختلال در عملکرد فن شده که پیامد آن آسیب به سایر قطعات دستگاه است. (در مقالات بعدی به‌صورت مفصل به این بحث می‌پردازیم.)
خلاصه نکاتی که باید در ساخت یا انتخاب فضای مناسب برای قرارگیری اتوکلاو به آن توجه کنیم:
- ابعاد دستگاه: محل قرارگیری اتوکلاو، چه باکس محصور باشد یا سطح روباز مانند میز، باید با ابعاد دستگاه تناسب داشته باشد.
- قسمت‌های متحرک دستگاه: دستگاه اتوکلاو شامل قسمت‌های متحرکی است مثل درب جلویی، درب مخازن آب در بالا یا بخش کناری دستگاه و به همین دلیل باید در محلی قرار گیرد که هم از نظر ابعاد با بخش‌های ثابت دستگاه متناسب بوده هم امکان دسترسی ایمن و راحت به بخش‌های متحرک را به کاربر بدهد.
- وزن دستگاه: سطحی که دستگاه اتوکلاو روی آن قرار می‌گیرد، باید تحمل وزن دستگاه را داشته باشد. اگر دستگاه داخل باکس قرار گیرد، به دلیل وزن بالای آن بهتر است از پایه‌های متحرک (ریلی) در باکس استفاده شود تا نظافت، جابجایی و تعمیر و سرویس دستگاه، راحت‌تر و با ریسک کمتری برای کاربر و دستگاه انجام شود.
- وجود فضای کافی برای خروج هوای گرم از فن دستگاه: دستگاه اتوکلاو اغلب به دلیل دارا بودن سیستم رادیاتور، مجهز به یک یا دو فن است که هوای گرم را از قسمت خروجی فن که معمولاً در پشت یا پایین دستگاه تعبیه شده است، خارج کند. دستگاه اتوکلاو باید در محلی قرار گیرد که فضای کافی برای خروجی فن وجود داشته باشد تا از آسیب به فن و سایر قطعات دستگاه به دلیل گرمای زیاد، جلوگیری شود.
جمع‌بندی
امروزه با توجه به کوچک شدن فضای مطب‌ها و مراکز درمانی به علت قیمت بالای اجاره فضا و همچنین به علت استفاده چندمنظوره از محیط‌های درمانی با هدف کاهش هزینه‌ها، طراحی داخلی مطب و کلینیک‌ها اهمیت زیادی پیدا کرده است. توجه به این نکته ضروری است که فضای داخلی محیط درمانی علاوه بر زیبایی بصری باید کاربردی هم باشد.
متأسفانه بسیاری از طراحان داخلی با استانداردهای کاری هر دستگاه و الزامات نصب آن آشنایی نداشته و طراحی‌ها را فقط بر اساس معیارهای بصری اجرا می‌کنند. در این شرایط پزشک باید خود نسبت به شرایط نصب تجهیزات مطب آگاهی داشته باشد و نکات فنی لازم را به طراحان داخلی گوشزد نماید. هرچند در سال‌های اخیر فعالیت طراحان داخلی که در تیم خود مشاورین فنی برای طراحی مراکز درمانی دارند، افزایش یافته و پزشکان می‌توانند با برون‌سپاری طراحی محیط درمانی به این تیم‌ها از آسیب به تجهیزات به دلیل شرایط محیطی نادرست در درازمدت پیشگیری نمایند.
تیم فنی ویستا با همکاری یک تیم حرفه‌ای طراح داخلی به‌صورت مشترک در پروژه‌های طراحی و ساخت دکوراسیون داخلی و تجهیز مطب، آماده ارائه خدمات و مشاوره فنی تخصصی به شما عزیزان است. جهت دریافت مشاوره با ما در تماس باشید.
بدون دیدگاه